-    ეკა, ცხრა წლის იყავით, დედა რომ გარდაგეცვალათ. თქვენს ცხოვრებაში იყო ვინმე, ვინც, როგორც ამბობენ ხოლმე, დედის მაგივრობა გაგიწიათ?

-    არა, ასეთ ადამიანს ნამდვილად ვერ გავიხსენებ. დედაჩემი ვერავინ ჩაანაცვლა იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ ძალიან ვიყავი მასზე მიჯაჭვული. ოჯახში ნაბოლარა, ყველაზე მეტ სითბოს და ყურადღებას მოვითხოვდი დედაჩემისგან. მისი გარდაცვალების შემდეგ, როგორც შემეძლო, ისე  ვებრძოდი სიცარიელეს. მარტო ცხოვრებას ვსწავლობდი. 

-    თქვენ თქვით, რომ დედის გარდაცვალების შემდეგ, ორი გზით ცდილობდით, ობლობის მოცემულობა (თქვენი სიტყვებია) დაგეძლიათ: პირველი - კარგად გესწავლათ; და მეორე - ფიზიკურად არ დაეჩაგრეთ ვინმეს. თინეიჯერობის პერიოდში დიდ დროს ვატარებდი ქუჩაში ბიჭებთან და მათთან ერთად თავგანწირულად ვჩხუბობდიო. მჯეროდა, აგრესია უნდა გამოგევლინა, რომ შენი სისუსტით ვიღაცის აგრესია არ მოგეზიდაო. ეს ორი გამოცდილება როგორ აისახა თქვენს შემდგომ ცხოვრებაზე?
 

-    იმ პერიოდში, იმ გამოცდილების და იმ ცოდნის საფუძველზე, რაც მაშინ მქონდა, ასეთი გადაწყვეტილება მივიღე. ამ გადაწყვეტილებას კონკრეტული საფუძველი ჰქონდა: დედაჩემის გარდაცვალებასთან დაკავშირებით გულწრფელმა, მაგრამ არაეთიკურად გამოხატულმა თანაგრძნობამ პროტესტი გამოიწვია ჩემში. 

-    ძალიან პატარა იყავით. 

-    ძალიან პატარა ვიყავი და დამზაფრა იმ საერთო სიბრალულმა, რაც მაშინ განვიცადე. გადავწყვიტე, რომ კარგი სწავლა არავის მისცემდა საშუალებას, გულმოწყალების ობიექტი ვყოფილიყავი. ესეც შეურაცხმყოფლად მიმაჩნდა. მეორე მხრივ, ისეთი განცდა მქონდა, რომ ფიზიკურადაც უნდა დამეცვა თავი. მაშინ ასე ჩავთვალე საჭიროდ, თორემ დიდად არავინ მერჩოდა. სიმყარის საფუძველს მაშინ ასე ვხედავდი საკუთარ თავში. საერთოდ, გარემოს მიმართ ინტერესი უფრო ადრე გიყალიბდება ადამიანს, ალბათ, მაშინ, როდესაც პირველად იწყებ კითხვების დასმას. ამ მხრივ, ძალიან ბედნიერი ვიყავი: ისეთი დედა მყავდა, რომელსაც ყოველთვის ჰქონდა დროც და ჩემთვის გასაგებ ენაზე მომზადებული პასუხებიც. სამყაროს მიმართ ინტერესი არასოდეს დამიკარგავს. ყოველი ახალი გამოცდილება გაიძულებს, რომ ხელახლა გადახედო ძველს. თითქოს, ამ ახალ გამოცდილებასთან ერთად, სამყაროც იცვლება შენ გარშემო. 

-    ეს პროცესი ახლაც გრძელდება? 

-    დიახ, ეს მუდმივი პროცესია. ყოველი ახალი ცოდნა, ყოველი ახალი გამოცდილება მაიძულებს, რომ სამყაროს მუდმივად ახალი თვალით, სხვა ადამიანების მიმართ ინტერესით შევხედო. ის, რაც განსხვავებულია, რატომღაც, ადამიანს აშინებს ხოლმე, რაც ძალიან უცნაური მგონია. ბუნებაში ამ განსხვავებულობას და მრავალფეროვნებას, როგორც წესი, სიმდიდრეს ვეძახით და ადამიანებში, რატომღაც, საფრთხედ მივიჩნევთ. ადამიანების განსხვავებულობაც  სიმდიდრეა საზოგადოებისთვის. 

-    ამ თემას დავუბრუნდებით. მაგრამ ჯერ მინდა, იმის შესახებ გვიამბოთ, ბავშვობის მეორე - აგრესიული ხაზი - როგორ აისახა თქვენს ცხოვრებაზე? 

-    ქუჩაში ბევრ დროს ვატარებდი და სოციალიზაციის ის გარემო მქონდა, რაც ბიჭების უმრავლესობას ჰქონდა მაშინ. ვისთან ერთადაც ქუჩაში ვიყავი, ამ ჯგუფისადმი კუთვნილება ძალიან მნიშვნელოვნად მიმაჩნდა. არსებული წესი პირდაპირ მოითხოვდა, რომ  მუდმივად გამოგესხივებინა აგრესია. ერთგვარი პრევენცია იყო, რომ ვინმეს არცკი ეფიქრა, თითქოს, სუსტი ხარ და შენი დაჩაგვრა შეუძლია. ეს იყო მთლიანად ძალის დემონსტრირებაზე დამყარებული გარემო. 
 

-    გოგონა მხოლოდ თქვენ იყავით იმ ჯგუფში?

-    დიახ, მე ვიყავი, მაგრამ, მართალი გითხრათ, მაშინ არც აღვიქვამდი, რომ გოგონა ვიყავი. მაშინ ისე ვსაუბრობდი გოგონებზე, მათ მიმართ ისეთი პატერნალისტური დამოკიდებულება მქონდა, რასაც სულ ვეწინააღმდეგები იმის შემდეგ, რაც წამოვიზარდე. ქალი მიმაჩნდა სუსტ არსებად, რომელიც უნდა დაიცვა.

-    ფაქტობრივად, ეს გამოცდილება თქვენში გქონიათ გატარებული. 

-    დიახ, პირადად გამოვიარე ეს გზა. საერთოდ ვერ აღვიქვამდი საკუთარ სქესს, შეიძლება ასე ითქვას. ეს იყო რაღაც სოციალური როლი, რომელსაც მოვერგე. თუმცა, ვერ ვიტყვი, რომ კომფორტული როლი იყო ჩემთვის. ძალიან გვიან მივხვდი იმასაც, რომ პრობლემა ჩემში არ არის. პრობლემა საზოგადოების დამოკიდებულებაა ადამიანის მიმართ და არა ის, მე როგორი ვარ. დღესაც რომ ვუყურებ, სულ მახსენდება ჩემი (უცხოური ტერმინი რომ ვიხმარო) თინეიჯერობის ხანა. როდესაც გარდატეხის ასაკს მივუახლოვდი, არავის უსწავლებია, რომ აგრესია უნდა ვმართო. ეს აგრესია მქონდა ბევრი მიზეზის გამო. მაგრამ ვერ ვახერხებდი ვერც მის პროეცირებას, ვერც რაღაც სხვა ჭრილში გადატანას. დღესაც არავინ ასწავლის მოზარდებს, როგორ შეიძლება მართო აგრესია და ბრაზი ისე, რომ სხვა ადამიანებს ზიანი არ მიაყენო. 

-    ეს პერიოდი, ეს აგრესიული დამოკიდებულება გარემოს მიმართ თქვენს ზრდასრულ ცხოვრებაზე როგორ აისახა? 

-    როგორც ვთქვი, ეს ძალიან არაბუნებრივი მდგომარეობა იყო ჩემთვის. მოგვიანებით გავიაზრე, რომ თუ შენს ემოციას არ მართავ, შეიძლება, შენი აგრესიის მსხვერპლი გახდეს ის ადამიანიც კი, რომელიც ძალიან გიყვარს. იმ პერიოდში არ მიფიქრია, რომ კომუნიკაციის სხვა გზებიც არსებობს და უნდა გამოიყენო. 

-    ამაზე ფიქრი როდის დაიწყეთ, რომ კომუნიკაციის სხვა გზებიც არსებობს? 

-    16-17 წლის პერიოდიდან უკვე მივხვდი, რომ ადამიანს შეუძლია, სანამ კონფლიქტამდე  მივა, ურთიერთობის სხვა საშუალებებიც მოძებნოს და გამოიყენოს. საკმაოდ დიდი დრო დამჭირდა იმისათვის, რომ მემართა ემოციები, შემძლებოდა სხვის ადგილზე ყოფნა, სხვისი პოზიციის გაზიარება. ნამდვილად ბევრი მუშაობა დამჭირდა საკუთარ თავზე. 

-    ჩვენ ახლოს არ ვიცნობთ ერთმანეთს, მაგრამ ერთ-ერთი ყველაზე გაწონასწორებული იმიჯის მქონე ადამიანი ხართ იმათგან, ვისაც კი საჯარო სივრცეში ვხედავთ. ახლაც გაქვთ წყვეტები ემოციის მართვაში? თუ ის დრო უკვე წარსულს ჩააბარეთ? 
 

-    ემოციური ადამიანი ვარ, უბრალოდ, ამ ემოციის მართვა შემიძლია. ვისწავლე, რომ მყისიერი რეაქცია არ უნდა მქონდეს. 

-    თქვენ, ერთი მხრივ, მკვლევარი ხართ და, მეორე მხრივ, უფლებების დამცველი. ერთი პროფესია გულისხმობს ჭვრეტას, მეორე - ქმედებას. რომელი უფრო ახლოს არის თქვენს ხასიათთან და, საერთოდ, რამდენად თავსებადია ცხოვრების ეს ორი განსხვავებული წესი - ჭვრეტა და ქმედება?

-    ორივე ძალიან ახლოს არის ერთმანეთთან და ორივე მნიშვნელოვანია. შეუძლებელია, რომ დისტანციაზე მყოფს იგივე ცოდნა ჰქონდეს, რაც აქტორს აქვს. ხშირად მომისმენია ასეთი რამ, რომ მე მკვლევარი ვარ, ობიექტურობა ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანია და მჭირდება, დაშორებული ვიყო პროცესებისგან. მე არ ვფიქრობ, რომ აქტივიზმი ხელს მიშლის, როგორც მკვლევარს. საერთოდ არა. ესენი ჩემთვის ერთმანეთს ავსებენ. მე სადღაც შორიდან კი არ ვუსმენ და ვუყურებ, რა ხდება, არამედ, უშუალო მონაწილეც ვარ. მართლა ურთიერთშემავსებელი პროცესია. დასავლეთში არსებული თეორიები და  კვლევები სწორედ იქაურ აქტივისტურ გამოცდილებას ეფუძნება. მაგრამ ეს მათი გზაა. ჩვენთვის ეს არის წერტილი სადღაც შორს, რომელიც შეიძლება მიმართულებას გვიჩვენებდეს. ჩვენი მეთოდი, კონტექსტი, სტრატეგია სრულიად განსხვავებულია. ჩვენ ჩვენი მოცემულობიდან უნდა ამოვიდეთ. 

-    თქვენი, როგორც მკვლევარის და აქტივისტის მთავარი მიზანი საქართველოში მეტი თანასწორობის დამკვიდრებაა. დღეს მინდა, რომ თანასწორობის პრობლემას ორი კუთხით შევეხოთ. პირველი ლგბტ თემის მდგომარეობაა; მეორე - ეს არის ქალების და მამაკაცების მიმართ საზოგადოების დამოკიდებულება. თქვენ გიხდებათ თანასწორობისთვის ბრძოლა რეპრესიულ კულტურაში, სადაც, თქვენი შეფასებით, მთელი სისტემა ძალადობრივ ხასიათს ატარებს. რა ფაქტორები ქმნის მას ძალადობრივ სისტემად?

-    პირველ რიგში, ვიტყოდი, რომ ეს ორი თემა ძალიან მჭიდრო კავშირშია ერთმანეთთან. ზოგადად, სექსიზმი და ჰომოფობია მჭიდროდ უკავშირდება ერთმანეთს. ეს ჩვენ მიერ ჩატარებულმა განწყობების კვლევამაც დაადასტურა, რომელიც პირველი და ერთადერთი რეპრეზენტაციული კვლევაა. ის ასახავს განწყობებს, ისევე, როგორც საფუძველს - რა ქმნის ამინდს, რა არის წამყვანი ფაქტორი ამ ადამიანების მიმართ ნეგატიურ დამოკიდებულებაში. ამ კვლევამ ძალიან საინტერესო სურათი მოგვცა. 
 

-    რა იყო კვლევის ერთი ან ორი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიგნება? 

-    დავიწყოთ იმით, რომ საქართველოში ლესბოსელების მიმართ უფრო მაღალი აგრესია გამოვლინდა, ვიდრე გეების მიმართ. როგორც წესი, სხვა ქვეყნებში ჩატარებული კვლევები აჩვენებს, რომ საზოგადოების აგრესია გეების მიმართ უფრო მაღალია. საზოგადოებისთვის, სადაც ქალი მეორეხარისხოვანი სუბიექტია, ლესბოსელებს შორის ურთიერთობა სერიოზულ ურთიერთობად არ აღიქმება. ზოგადად, უმეტესობა ასე ხედავს, რომ სექსუალობას აქვს ერთადერთი ფუნქცია და „გამართლება“ - რეპროდუქცია (ანუ გამრავლება). სექსუალობის სხვა ასპექტებს ხშირად არც ითვალისწინებენ. თუ რატომ გამოვლინდა საქართველოში მაღალი აგრესია ლესბოსელების მიმართ, ალბათ, ჩვენთან ქალის სექსუალობასთან დაკავშირებული ტაბუთი შეიძლება აიხსნას. ხშირად იმეორებენ, რომ ჩვენს საზოგადოებაში ქალის კულტია. ქალის კულტი არ არის, დედის კულტია. დედის ხატი კი ყველა კულტურაში ასექსუალურია. დედა მხოლოდ ბიოლოგიური რეპროდუქციის თვალსაზრისით კი არ არის  მნიშვნელოვანი, მას სიმბოლური რეპროდუქციის ფუნქციაც აკისრია: დედა არის აღმზრდელი, მან უნდა გადასცეს ტრადიცია და ნორმები, რაც არსებობს. ამიტომ, დედა მკაცრად კონტროლდება ოჯახის ინსტიტუტის მეშვეობით. ლესბოსელი კი არის ქალი, რომელიც ხმამაღლა აცხადებს, რომ მას აქვს სექსუალობა, სექსუალური სურვილები. და, ამასთან, ეს სექსუალობა არ და ვერ კონტროლდება საზოგადოების მხრიდან ტრადიციული ოჯახის მეშვეობით.

-    კიდევ რა მნიშვნელოვანი მიგნება იყო თქვენს კვლევაში? 

-    მეორე ძალიან თვალში მოსახვედრი იყო განათლებასთან დაკავშირებული საკითხი. სხვა ქვეყნებში, მაგალითად, ფორმალური განათლების დონე პირდაპირ კავშირშია არა მხოლოდ ჰომოფობიის დონესთან, არამედ, ზოგადად, ტოლერანტობასთან. რაც უფრო მაღალია ფორმალური განათლების დონე, მით უფრო ნაკლებად ამჟღავნებს ადამიანი ჰომოფობიურ წინასწარ განწყობებს. ჩვენს ქვეყანაში ასეთი ბმა არ არსებობს. კვლევის მიხედვით, ვერ ვიტყვით, რომ რაც მეტად მაღალია ადამიანის ფორმალური განათლების დონე, ის უფრო ნაკლებ ჰომოფობია, ან მეტად ტოლერანტულია. ჩვენი კვლევის მიხედვით, ჰომოფობია დაბალია მხოლოდ იმ ახალგაზრდებში, რომლებიც ამჟამად სწავლობენ უნივერსიტეტებში. ზოგადად, დასავლეთის ქვეყნებში, როცა ახალგაზრდა უმაღლეს სასწავლებელში  იწყებს სწავლას, როგორც წესი, ოჯახს ტოვებს. ან სხვა ქალაქში გადადის საცხოვრებლად, ან კამპუსში. ეს მას საშუალებას აძლევს, ახლებურად შეხედოს სამყაროს.

ის, რომ სხვადასხვა თაობა ერთ ჭერქვეშ ცხოვრობს, ძალიან მოქმედებს ახალგაზრდებზე. უჭირთ, რომ გადახედონ საკუთარ ფასეულობებს; ნაკლებად აქვთ საშუალება, რომ ისეთ ჯგუფს შეხვდნენ, რომელიც, შესაძლოა, განსხვავებული იყოს თავისი ღირებულებებით, შეხედულებებით.

-    საინტერესო ასპექტია. გამოდის, სანამ არ გაჩნდება წყვეტა ოჯახსა და ახალ თაობას შორის, მანამდე დიდ ცვლილებებს არც უნდა ველოდოთ. 
 

-    ეს მხოლოდ ვარაუდია, ამის მტკიცება შეუძლებელია.

-    ახლა მინდა, იმაზე ვისაუბროთ, სისტემა რატომ არის რეპრესიული. 

-    კარგით, დავუბრუნდეთ სისტემას და დღევანდელობას. ზოგადად, სექსუალობასთან მიმართება ეპოქების, კულტურების მიხედვით იცვლებოდა. ძველი წარმოდგენით, მარტივად რომ ვთქვათ, ყველა ადამიანს ერთნაირი სექსუალური ორიენტაცია ჰქონდა. უბრალოდ, არსებობდა კერძო სექსუალური ქცევა, რაც  ზოგიერთი კულტურისთვის მისაღები იყო, ზოგისთვის - არა. ნებისმიერი არარეპროდუქციული ქცევის მიმართ რელიგიებს და ეკლესიას მკაცრი დამოკიდებულება ჰქონდა. შუასაუკუნეებში ჰომოსექსუალური ქცევა უტოლდებოდა ეკლესიის წინააღმდეგ დანაშაულს, ცოდვას. მერე, სახელმწიფოსა და ეკლესიის გამიჯვნის ეპოქაში, სექსუალური ქცევა დანაშაულად მიიჩნიეს. მოგვიანებით, როცა მეცნიერებმა დაიწყეს სექსუალობის შესწავლა, რაღაც ეტაპზე ეს გახდა დევიაცია („გადახრა“). შემდეგ მოხდა ამ ქცევის დეპათოლოგიზაცია და ბოლოს, მეოცე საუკუნის 60-70-იან წლებში დაიწყო ბრძოლა სამოქალაქო უფლებებისთვის. ის მდგომარეობა, რაც დღეს გვაქვს ამერიკაში და ევროპაში, სწორედ ამ ბრძოლის შედეგია. ძალიან საინტერესო პერიოდია საკვლევად, როგორ იცვლება სექსუალობის მიმართ დამოკიდებულება საბჭოთა კავშირის არსებობის 70 წლის განმავლობაში. 20-იან წლებში იყო სრულიად გახსნილი, თავისუფალი დამოკიდებულება. შემდეგ ნელ-ნელა სისტემა რეპრესიული გახდა. 30-იან წლებში ჰომოსექსუალობა მჭიდროდ დაუკავშირდა დასავლეთს, „გარყვნილ ბურჟუაზიას“. ეს იყო ერთ-ერთი დამატებითი ხატი, რითიც დასავლეთისგან დისტანცირება ხდებოდა. თვლიდნენ, რომ როდესაც ბურჟუაზია, როგორც კლასი, მოისპობოდა, „ეს გარყვნილებაც“ გაქრებოდა მასთან ერთად. შესაბამისად, ჰომოსექსუალობა სახელმწიფოს წინააღმდეგ დანაშაულად გამოცხადდა და იდეოლოგიური ხასიათი შეიძინა. პირდაპირ დაუკავშირდა შპიონაჟს, დისიდენტობას და პროპაგანდისტული მანქანა ამუშავდა.

-    ესე იგი, ეს რეპრესიული აპარატი მემკვიდრეობით მივიღეთ საბჭოთა კავშირისგან.

-    2000-იან წლებში, როცა პუტინი რუსეთის პრეზიდენტი გახდა, უშიშროებამ წინა საუკუნის 30-იანი წლების ბევრი მითი გააცოცხლა. აღმოჩნდა, რომ ასი წლის წინანდელი პროპაგანდა დღესაც კარგად მუშაობს. თავისთავად, სექსუალობის საკითხის გამოყენება ანტიდასავლური განწყობების გასაძლიერებლად, ამ საკითხებით ვაჭრობა პოლიტიკოსების მხრიდან, აძლიერებს საზოგადოებაში არსებულ ნეგატიურ განწყობებს. ეს არის თემა, რომლით სპეკულირებაც ბევრ პოლიტიკურ ძალას აწყობს როგორც რუსეთში, ისე საქართველოში. ჰომოსექსუალობა არის ახალი პლატფორმა, რომელმაც ანტიდასავლური ძალები უნდა შემოიკრიბოს, რადგან კომუნიზმი იდეოლოგიურ მითად ვეღარ ივარგებს. ვიღაცას აწყობს, ჰომოსექსუალების საწინააღმდეგოდ ილაპარაკოს და ამით დაამტკიცოს თავისი ეროვნულობა, ტრადიციებისადმი ერთგულება. იმათთვისაც, ვინც ცდილობს, რომ პროდასავლური იმიჯი შეიქმნას, ამ საკითხებით სპეკულირება მნიშვნელოვანია. იმდენად არის პოლიტიზებული ჰომოსექსუალობის საკითხი, რომ ათასნაირ ვნებათაღელვაში სრულიად მიღმა რჩება კონკრეტული ადამიანების პრობლემები. ეს არის „საფრიალო“ საკითხი. დღეისათვის ეს არის სხვების პოლიტიკურ რუკაზე ჭადრაკის თამაში, სადაც ჩვენ შეიძლება პაიკები ვიყოთ. 
 

-    თქვენ არაერთხელ გისაუბრიათ იმის შესახებ, რომ ჩვენთან კანონმდებლობა, რომელიც ლგბტ თემის წარმომადგენლებს ეხება, თანდათან უმჯობესდება, მაგრამ საზოგადოების განწყობა მათ მიმართ უარესდება. 

-    დიახ და ეს ძალიან საშიში ტენდენციაა. 

-    კანონმდებლობა რომ უმჯობესდება, ეს ჩვენი ევროპული ვალდებულებების გამო ხდება, თუ ხელისუფლების კეთილი ნებაა?  

-    როდესაც სახელმწიფომ დეკლარირებულად გამოაცხადა, რომ  ევროპის დიდ ოჯახში გაერთიანებას ვესწრაფვით და მათთან საერთო ღირებულებები გვაქვს, ამას მოჰყვა ევროკავშირთან კანონმდებლობის ჰარმონიზაცია. ამას ვერ განვიხილავთ ხელისუფლების პოლიტიკური ნების გამოხატვად. პოლიტიკოსები სრულიად არათანმიმდევრულები არიან, როცა საქმე ღირებულებებს შეეხება. სამწუხაროდ, ვერც იმას ვიტყვით, რომ ლგბტ თემის მიმართ კანონმდებლობის გაუმჯობესება საზოგადოების დაკვეთაა „ქვემოდან“, როგორც ეს დასავლეთში მოხდა. ზოგადად, განცდა მაქვს, რომ მოზაიკის ნაწილები ვართ, სადაც ერთმანეთთან არაფერი არ არის შეკავშირებული. იმდენად განსხვავებულად ვხედავთ და აღვიქვამთ მოვლენებს, რომ ზოგჯერ მგონია, ადამიანთა ჯგუფები სხვადასხვა ქვეყანაში ვცხოვრობთ. 

-    კანონმდებლობით რომ წინ მივდივართ და საზოგადოებრივი განწყობით - უკან, ამან რა შედეგი შეიძლება მოუტანოს ქვეყანას? 

-    ამან შეიძლება მოიტანოს საფრთხე, რომლის საუკეთესო გამოხატულებაა 2013 წლის 17 მაისი. გამოხატვის თავისუფლება კონსტიტუციით არის გარანტირებული. იქ არ არის მითითებული, რომ ეს უფლება ერთ ჯგუფს აქვს და მეორეს არ აქვს. ეს ის შემთხვევაა, როცა მე მაქვს უფლება, მაგრამ ამ უფლებით სარგებლობისთვის ვიღაცამ შეიძლება სიკვდილით დამსაჯოს. ეს არის რეალობა. ვიღაცამ შეიძლება ქვა მესროლოს იმის გამო, რომ ჩემი კონსტიტუციური უფლებით სარგებლობა მოვინდომე. ფორმალურად კი არ მინდა საკანონმდებლო გარემოს შეცვლა, არამედ, რეალური ცვლილება მინდა. კანონები ჩვენს ცხოვრებაზე უნდა აისახებოდეს, სხვა რა დანიშნულება აქვს?! 

-    თქვენ კი ბრძანეთ, ჩვენი საზოგადოება მოზაიკასავით არისო, მაგრამ, როგორც მე ვხედავ, საქართველოს მოსახლეობა ორ მსოფლმხედველობრივ ნაწილად არის გაყოფილი. არსებობს სამოქალაქო საზოგადოება, რომლის წევრები იბრძვიან თანასწორობის პრინციპის დასამკვიდრებლად. მეორე მხრივ, არსებობს ტრადიციული საზოგადოება, რომელიც იერარქიულია. მასში სხვადასხვა შინაარსის ბუნებრივი უთანასწორობაა და მისი წევრები არსებული წესრიგის შესანარჩუნებლად იბრძვიან. ჩემი აზრით, ამ ორ სეგმენტს შორის კონფლიქტი ქმნის დღევანდელი საქართველოს დინამიკას. როგორ წარმოგიდგენიათ ამ ორი ჯგუფის თანაცხოვრება ერთ ქვეყანაში?
 

-    მე ასე მგონია, რომ რადიკალიზაციას თავისი ხელშემწყობები ჰყავს. კონსერვატიულად და ლიბერალურად განწყობილი ადამიანები ყველა ქვეყანაში ცხოვრობენ. 

-    საქართველოში მათი გვერდიგვერდ ცხოვრება როგორ წარმოგიდგენიათ?

-    მთლად ასე ვერ გავყოფდი. თქვენ ამ წუთას სამოქალაქო საზოგადოებაში იგულისხმეთ ადამიანები, რომლებიც უფრო აქტიურად გამოხატავენ პოზიციას. 

-    და გულწრფელად მიაჩნიათ, რომ საზოგადოების ყველა წევრი თანასწორი უნდა იყოს. 

-    დიახ, ასე ვფიქრობ და მჯერა. თუმცა, არ ვთვლი, რომ თანასწორობის იდეებს რამენაირად წაადგება საზოგადოების დაყოფა „ბნელებად“ და „პროგრესულებად“. 

-    საქართველოს მოსახლეობის დიდ ნაწილს ხომ გულწრფელად სჯერა,  რომ ოჯახში კაცმა უნდა თქვას გადამწყვეტი სიტყვა? ოჯახების უდიდესი უმრავლესობა ხომ უბედურად იგრძნობს თავს, თუ აღმოჩნდება, რომ მათი შვილი არის გეი ან ლესბოსელი? ეს ხომ ადამიანების ბუნებრივი დამოკიდებულებაა? არ აღიარებთ ამას? 
 

-    მოდით, ასე შევხედოთ:  ტრადიციებს ადამიანები ქმნიან და ცვლიან კიდეც. უბრალოდ, დიდი დრო სჭირდება ტრადიციის შეცვლას. თუმცა, საზოგადოება ვითარდება - ასეთია დინამიკა. ორი ათეული წლის წინ მოტაცება ქორწინების მიზნით დასაშვებად მიაჩნდა საზოგადოებას. ახლა ასე აღარ არის.

-    სახელმწიფოს დამოკიდებულება გამკაცრდა და ამიტომ თითქმის აღარ არსებობს ეგ პრაქტიკა. 

-    მართალია. თუმცა, მხოლოდ კანონის გამკაცრება არ არის მიზეზი. როდესაც ადათ-წესებზე ვსაუბრობთ, ყველაფერს თავისი საფუძველი ჰქონდა. ტრადიციაც შეიძლება გახდეს უსარგებლო, თუ ის ნიადაგი გამოშრება, რითიც იკვებებოდა. 

-    მე მგონი, აუცილებელია იმის აღიარება, რომ საქართველოში ორი საპირისპირო მსოფლმხედველობის ადამიანების ურთიერთობა დიდი პრობლემაა. ამის აღიარება არის საფუძველი, რომ შემდეგ ვთქვათ: კი ბატონო, ყველას აქვს უფლება, რომ იარსებოს ისე, როგორც სურს. ოღონდ, რაღაც უნდა მოხდეს ისეთი - არ ვიცი, საკანონმდებლო სივრცეში, საგანმანათლებლო სივრცეში თუ სად - რომ ამ ორივე სეგმენტმა ისწავლოს, როგორ ვიცხოვროთ ერთ ქვეყანაში. დღეს ჩვენ ეს არ ვიცით. 

-    რა თქმა უნდა, ამაში გეთანხმებით. არც მე გავქრები, არც სხვა გაქრება. აქ მართლა მნიშვნელოვანია, რომ თვითონ ადამიანი გახდეს ღირებული, ადამიანი იყოს მთავარი. ყველანაირ დაბრკოლებას გადავლახავთ, როგორც კი დავიჯერებთ, რომ ადამიანის სიცოცხლეა უმაღლესი ფასეულობა და არა რაღაც ეფემერული იდეები. რაც უფრო რადიკალიზდება პროცესები, რაც მეტად დაპირისპირებულად წარმოვაჩენთ ამ ჯგუფებს, მით მეტად იკარგება შანსი, რომ გადაკვეთის წერტილები მოვძებნოთ. სექსუალური ორიენტაცია იდენტობის მხოლოდ ერთი ნაწილია. ეს ხომ არ ამოწურავს ადამიანს მთლიანად? თითოეულ ჩვენგანს უამრავი იდენტობა გვაქვს. ერთი იდენტობის მიხედვით ქართველი ვარ, მეორე იდენტობით ქალი ვარ... რამდენი ადამიანია ლგბტ თემში, რომელსაც ისეთივე სოციალური პრობლემები აქვს, როგორიც საქართველოს მოსახლეობის დიდ ნაწილს. რამდენი სოციალურად დაუცველია, რამდენი დევნილია, ან ოჯახში ძალადობის მსხვერპლია.  ყველა ქვეყანაში ცხოვრობენ ადამიანები, რომლებიც უფრო კონსერვატორები, ან უფრო უფრო ლიბერალები არიან - ნებისმიერ საკითხთან მიმართებაში. მთავარია, როგორ გამოვხატავთ ამ ჩვენს თანხმობა-უთანხმოებას  ერთმანეთის მიმართ

 
-    იდენტობების მიღმა ადამიანებმა ერთმანეთში ადამიანური საწყისი უნდა დაინახონ - ეს ჩემთვის ყველაზე სწორი გზაა. მაგრამ, როგორ წარმოგიდგენიათ, რომ ერთმა ადამიანმა თავის მეზობელ მეორე ადამიანში დაინახოს კიდევ რაღაც სხვა, გარდა იმისა, რომ ის არის გეი? როგორ უნდა მოხდეს, რომ მასში მტერს არ ხედავდეს?
 

-    ეტყობა, ადამიანები გადავეჩვიეთ ერთმანეთის მიმართ ნდობას და ერთმანეთის სიყვარულს. მართლა ასე ხომ არ არის, რომ ეს პრობლემა ცალკე, განყენებულ ჯგუფს ეხება? ბევრი მათგანი ჩვეულებრივ არის ინტეგრირებული საზოგადოებაში, მეგობრები ჰყავს, ნათესავები, ოჯახის წევრები... როცა ადამიანი ამბობს, რომ ის არ იცნობს თუნდაც ერთ გეის ან ლესბოსელს, მინდა ხოლმე, ვუთხრა: „ალბათ, ჰომოფობი ხარ. შეუძლებელია, შენ ნაცნობებში არ იყოს ასეთი ერთი ადამიანი მაინც. და ის, რომ მას არ უჩნდება  სურვილი - გაგენდოს, ნიშნავს, რომ ჰომოფობი ხარ.“ ჰომოფობობა მხოლოდ ტაბურეტით ქუჩაში სირბილს არ გულისხმობს. ხშირად მომისმენია: „სამსახურში რატომ უნდა ვიცოდე, თანამშრომელი გეია, ლესბოსელია თუ ჰეტეროსექსუალია? რაში სჭირდებათ ამის ხაზგასმა?“ რეალურად, ასე არ არის. წარმოიდგინეთ, რომ შაბათ-კვირის დასვენების შემდეგ თანამშრომლები საუბრობთ, ვინ როგორ გაატარა დასვენების დღეები. ვინმემ შეიძლება თქვას, რომ გუდაურში იყო თავის ოჯახთან ერთად. ლესბოსელმა შეიძლება თქვას, რომ ბაზალეთის ტბაზე იყო მეგობარ გოგოსთან ერთად. აქ იწყებენ ადამიანები ფიქრს - მე ხომ არ ვეკითხები, როგორი იდენტობის არის? რატომ უსვამს ხაზს თავის ორიენტაციას? ამ დროს, შინაარსობრივად ორივემ ერთი და იგივე თქვა. ჩვენ გვეჩვენება, რომ ადამიანები ამას ხაზს უსვამენ. მეორე მხრივ, ფსიქოლოგიურად დამთრგუნველია, როდესაც მუდმივად უნდა აკონტროლო და აცენზურო საკუთარი თავი, რომ ვინმესთან რამე არ წამოგცდეს. მით უმეტეს, ძალიან მტკივნეულია, როცა ახლობელი ადამიანებისთვის გიწევს ამის დამალვა. ადამიანს როცა ვუყურებთ, მასში მხოლოდ ერთ ნიშანს ხომ არ უნდა ვხედავდეთ? მაგალითად, ხომ არ ვხედავთ  მხოლოდ იმას, რომ ადამიანი ცისფერთვალაა, ან სამოცი წლისაა, - ეს ხომ არ არის ერთადერთი ნიშანი? თუ თქვენ არ მიანიჭებთ მნიშვნელობას ადამიანში რომელიმე ნიშანს, ძალიან მარტივია, მასში კიდევ სხვა რამ დაინახოთ. 

-    ანგარებიან ადამიანებზე მინდა, ვისაუბროთ, რომლებიც ლგბტ თემის მიმართ დამოკიდებულებას იმისთვის იყენებენ, რომ საკუთარი მდგომარეობა გაიუმჯობესონ.  ვინ არიან ისინი? 

-    მედიაკვლევები იძლევა საშუალებას, რომ მკაფიოდ დავინახოთ ეს აქტორები. 90-იან წლებში ჰომოსექსუალობას უყურებდნენ, როგორც დევიაციას, გადახრას. როგორც კი ეს თემა პოლიტიკური თამაშების ნაწილად იქცა, სიძულვილის ენა უფრო ინტენსიური გახდა, რამაც გავლენა მოახდინა საზოგადოებაში არსებულ ნეგატიურ განწყობებზე. 2000-იან წლებში დაიწყო ლაპარაკი „ცისფერების შეთქმულებაზე“, რომლებიც ქვეყნის სათავეში მოდიან. დიდი ხნის განმავლობაში ჰომოფობიური ენა გამოიყენებოდა არა ჯგუფის წევრების მიმართ, არამედ პოლიტიკური ოპონენტების წინააღმდეგ. მოგვიანებით, ჰომოფობია ანტიდასავლური განწყობების მთავარი შემკრები გახდა და აგრესიამ აქტივისტებზეც გადმოინაცვლა. ჰომოსექსუალობა, ისევე, როგორც ჰომოფობია, პოლიტიკური სპეკულაციების ნაწილად იქცა. 
 

-    ახლა რა მდგომარეობაა? 

-    ისევ ძალიან გვიჭირს გამკლავება პოლიტიკურად ანგაჟირებულ ძალებთან, რომ საკითხის დეპოლიტიზაცია შევძლოთ. 

-    გულისხმობთ როგორც მხარდამჭერ, ასევე, მოწინააღმდეგე პოლიტიკურ პარტიებს?

-    დიახ. კონკრეტულად, პრაიდების თემას შევეხები. 2013 წლიდან მოყოლებული, ტრავმული გამოცდილება გვაქვს ჩვენც და მთლიანად საზოგადოებას. როდესაც შიგნით, თემში ვსაუბრობთ პრაიდზე და პრაიდისთვის ვემზადებით, უამრავი ძალისხმევა იხარჯება იმაზე, რომ პოლიტიკური გავლენები და ჩარევები ავიცილოთ. ასეთი ჩარევა პოლიტიკური სუბიექტების მხრიდან მთლიანად ანადგურებს იმ ჯანსაღ პროცესს, რაც თვითონ თემში არსებობს. პოლიტიკური პარტიის მიერ დაგეგმილ აქციაში კი არ უნდა ვმონაწილეობდე, მინდა, რომ ჩემ მიერ მოწყობილ პრაიდზე გამომიცხადოს ვიღაცამ, თუნდაც, პოლიტიკურმა პარტიამ, სოლიდარობა. სრულიად სხვადასხვა რამ არის. ამის თაობაზე თემის წევრებშიც არ გვაქვს შეთანხმებული პოზიცია. შარშან, როცა გადავწყვიტეთ, რომ პრაიდი გაგვეუქმებინა, ძალიან მძიმე დღე გვქონდა. საზოგადოებაში არსებული განწყობების გათვალისწინებით, როცა არ გაქვს მყარი გარანტია სახელმწიფოს მხრიდან, მით უმეტეს, როცა ორგანიზატორი ხარ, ბუნებრივია, რომ უსაფრთხოებაზე ფიქრი ყველაფერს ფარავს. არადა, როცა საფრთხე ძალიან მაღალია და უკან დაიხევ, იწყება აქტივისტების უნიათობასა და შიშზე საუბარი. ესეც იმის ნიშანია, რომ ადამიანებს წარმოდგენა არ აქვთ, რას ნიშნავს, მიეკუთვნებოდე ამ ჯგუფს და ცხოვრობდე საქართველოში. მათთვის ეს მხოლოდ ერთი დღეა, როცა პოლიციის კორდონის უკან მდგარმა შეგიძლია ისაუბრო უთანასწორობაზე. სულ სხვაა ყოველდღიურ ცხოვრებაში სიძულვილთან გამკლავება. შეფასებები, რომ „უნიათოები არიან, რადგან კრიზისამდე ვერ მიიყვანეს სიტუაცია,“ - მხოლოდ იმის დასტურია, რომ, დღესდღეობით, ისევ პოლიტიკური თამაშების მსხვერპლი შეიძლება გახდე.   პოლიტიკური პარტიის ინტერესი შესაძლოა იყოს ასეთი კრიზისის შექმნა, მაგრამ მე სხვა დღის წესრიგი მაქვს. პოლიტიკოსები ჩვენს ჯგუფთანაც ისევე უპასუხისმგებლოდ იქცევიან, როგორც, ზოგადად, საზოგადოებასთან, როცა ნაშიმშილები, პრობლემებით სავსე ადამიანები მხოლოდ არჩევნების წინ ახსენდებათ. ასე ხდება ამ ჯგუფის შემთხვევაშიც. ძალიან სწორი და ჯანსაღია, რომ მკვეთრად ნეგატიური დამოკიდებულება არსებობს ჯგუფში ასეთი ჩარევების მიმართ. 
 

-    პროპორციული საარჩევნო სისტემა და ნულოვანი ბარიერი თუ გესახებათ ერთ-ერთ მექანიზმად საზოგადოებაში თანასწორობის წახალისებისთვის? 

-    მე ვფიქრობ, რომ ეს სიახლე მთლიანად ქვეყნისთვის მოიტანს პოზიტივს. იქნებ, დაიშალოს ეს ორპოლუსიანი სისტემა, რომელიც ყველაზე დამღუპველია ჩვენი ქვეყნისთვის. ორპოლუსიანი სისტემა ქმნის საფუძველს, რომ ადამიანებმა იარლიყები მიაწებონ ერთმანეთს; ხელს უწყობს დისკურსის მონოპოლიზებას: „მე ერთადერთი ძალა ვარ, რომელიც ქართულ ტრადიციას უფრთხილდება!“ „მე ვარ ერთადერთი პროდასავლური პარტია!“ ეს ხომ სიმართლე არ არის?! მომავალი პარლამენტი იქნება ჭრელი, ისეთი, როგორიც არის საზოგადოება. 

-    წეღან რისკი ახსენეთ. თქვენ, როგორც მკვლევარი, რისკის მიმართ ძალიან ფრთხილი უნდა იყოთ და როგორც აქტივისტი - რისკს ვერ აიცილებთ.  ბუნებით უფრო ფრთხილი ხართ თუ უფრო - რისკიანი?

-    ერთხელ, სერბ რადიკალ ფემინისტ აქტივისტთან, ლეპა მლადენოვიჩთან საჯარო აქციების ორგანიზებაზე ვსაუბრობდით და სწორედ ამ თემას შევეხეთ. ვინც ცოტათი მაინც იცნობს ქალთა მოძრაობის ისტორიას, დამეთანხმება, რომ სრულიად უნიკალური ისტორია აქვს ქალთა მოძრაობას ბალკანეთის რეგიონში 90-იან წლებში. ამ მოძრაობას  გამოკვეთილი ანტინაციონალისტური ხასიათი ჰქონდა და აქტივისტებსა და ორგანიზაციებს საქმიანობა უკიდურესად მტრულ გარემოში უწევდათ. შიშებზე, საფრთხეებსა და რისკებზე საუბრისას აღმოვაჩინე, რომ ლეპაც ისეთ გარემოში იზრდებოდა, სადაც შიშის გამოხატვა უკიდურესად სამარცხვინოდ ითვლებოდა. ერთი შემთხვევა გაიხსენა, როდესაც ქალების პატარა ჯგუფმა აქცია მოაწყო და გარს შემოკრებილი საზოგადოება მათ მიმართ აგრესიას ფურთხებითა და ნივთების სროლით გამოხატავდა. და ასეთი რამ თქვა: „იქ რომ ვიდექი სხვა ქალებთან ერთად და ვიგრძენი, რომ შეიძლება, ყველანი დაგვხოცონ, აი, მაშინ გავიაზრე, რამხელა საფრთხის შემცველია, როცა შიშის განცდა მეტისმეტად გაქვს დათრგუნული.“ ერთია, რომ არ მეშინოდეს და მეორეა, რომ ამ „არ მეშინიას“ გამო, სხვა ადამიანების სიცოცხლე დავაყენო საფრთხის ქვეშ.  

-    სიფრთხილეს ანიჭებთ უპირატესობას?

-    რა თქმა უნდა, ადამიანის სიცოცხლეზე ძვირფასი  არაფერი არსებობს. ჩვენს რეალობაში კი გამყოფი ხაზი სწორედ აქ გადის. 
 

-    არიან ლიდერები, რომლებიც მეტისმეტად რისკავენ და ამით იღებენ იმას, რაც სურთ (ან ვერ იღებენ). საქართველოში ასეთი მაგალითის მოძებნა არ გაგვიჭირდება. 

-    პრობლემა ისაა, რომ სხვისას რისკავენ. ჩემი სიცოცხლე, კი ბატონო, შემიძლია, გავრისკო, მაგრამ სხვისი სიცოცხლის საფრთხის ქვეშ დაყენება დანაშაულად მიმაჩნია. მით უმეტეს, როცა ხვდები, რომ საკუთარ და სხვის სიცოცხლეს რისკავ არა იმისთვის, რისიც გჯერა და რისთვისაც იბრძვი, არამედ იმისთვის, რომ ვიღაცამ ძალაუფლება შეინარჩუნოს, ან მოიპოვოს.

-    თქვენთვის დღეს რამეს თუ ნიშნავს ის ფაქტი, რომ აკადემიური პროფესიით ფიზიკოსი ხართ? 

-    ბევრი სამსახური გამოვიცვალე, მაგრამ, სინამდვილეში, ფიზიკოსად არასოდეს მიმუშავია. მიუხედავად ამისა, ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ეს პროფესია. მარტივად რომ ვთქვა, ფიზიკის სწავლამ შეცვალა არა მხოლოდ ჩემი მიმართება ზოგადად სამყაროსთან და ადამიანებთან, არამედ, მომცა გზა, მეთოდი, რომელიც დღეს ძალიან ჩვეულებრივია ჩემთვის: ის, რომ საკითხს აუცილებლად სხვადასხვა კუთხით უნდა შევხედო; ის, რომ გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს ათვლის წერტილს. ეს ძალიან მეხმარება.

-    თუ გახსოვთ თქვენ მიმართ ნათქვამი წინადადება ან ფრაზა, რომელიც გულს ატკენდა ნებისმიერ ადამიანს?

-    ასეთ რამეს მაშინაც ვგრძნობ, როდესაც ყველაზე უფრო დაცულ და უსაფრთხო სივრცეში ვარ, თუნდაც, ტრენინგების დროს. ყოფილა შემთხვევა, რომ შედიხარ და კანით გრძნობ ამ... ზოგჯერ, სიძულვილსაც კი. თუმცა, ყოველთვის მირჩევნია, ღიად ისაუბრონ. ტრენინგები ჩემთვის ცოცხალი, ორმხრივი პროცესია. ცოდნა კი კარგია, მაგრამ  ტვირთიც არის, რომელიც არ მაძლევს საშუალებას, კითხვა სხვაგვარად დავსვა. როდესაც კითხვას სვამს ადამიანი - თუნდაც, არაეთიკურს - რომელსაც ეს ცოდნა არ გააჩნია, ამით მეხმარება, რომ საკითხს სხვა კუთხითაც შევხედო. ჩემთვის ეს მნიშვნელოვანია. 
 

-    გულისტკენაზე ტრენინგები გაგახსენდათ? 

-    ეს უფრო ბავშვობაში გამომუშავებული ჩვევაა. ხშირად ნათესავებს არ მოსწონდათ, რა მეცვა, თმა რატომ მქონდა ასე, ამას რატომ ვაკეთებდი, იმას რატომ არ ვაკეთებდი. ოჯახის წევრებს და ახლობლებს უყვართ ბავშვებით და თინეიჯერებით მანიპულირება. მით უმეტეს, როცა შენიშვნას ის ადამიანი გაძლევს, ვინც ძალიან გიყვარს. არ გინდა, გული ატკინო. მაგრამ შინაგანი წინააღმდეგობა გაქვს - ხვდები, რომ მართალი ხარ. ეს სიჯიუტე ბავშვობიდან მომყვება, როცა მჯერა, რომ რომელიმე საკითხი პერსონალურად მე მეხება და ჩემი გადასაწყვეტია. ბოლოს და ბოლოს, ეჩვევიან, რომ ასეთი ხარ და  მაინც უყვარხარ.  სიჯიუტე და საკუთარი სიმართლის განცდა მეხმარებოდა ასეთ შემთხვევაში. თუმცა, სქელკანიანი ნამდვილად არ ვარ. სიძულვილს რაც შეეხება, გაზეთების კითხვაც და ფეისბუკიც ძალიან მოქმედებს ჩემზე. მხოლოდ ჩემდამი მომართული ინფორმაცია არა, ზოგადად...

-    უბრალოება შინაგანი ფაქტორია თუ გარეგანი?

-    ალბათ, შინაგანი. 

-    თუ შინაგანია, მაშინ რატომ არის შესაძლებელი ამის ძალიან ადვილად აღქმა და ამოცნობა? ეს ხომ არასდროს შეგვეშლება?

-    არ ვიცი, სიმართლე რომ გითხრათ, ამაზე არ მიფიქრია. 
 

-    რამდენად მისაღებია თქვენთვის მოსაზრება, რომ ბედნიერება მოიპოვება სადღაც თავისუფლებასა და დისციპლინას შორის?

-    უფრო ვიტყოდი, რომ თავისუფლებასა და პასუხისმგებლობას შორის არის ბედნიერება. დისციპლინას, როგორც ტერმინს, სხვანაირად აღვიქვამ - საკუთარი თავის წრთვნას და მართვას ემსახურება. 

-    მერე, არ არის ახლოს ბედნიერებასთან?

-    ორი კატეგორია, რომელთა შორის ვმოძრაობ, უფრო პასუხისმგებლობა და თავისუფლებაა, ვიდრე სხვა რამ. 

-    გასაგებია. ჩემი აზრით, ადამიანის სწორად აღსაქმელად მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ის, თუ რას მიაღწია, არამედ ისიც, თუ რაზე თქვა უარი. შეგიძლიათ, გაგვიმხილოთ, რა არის ის, რაზეც უარი გაქვთ ნათქვამი? 

-    ბევრ რამეზე. წეღანაც ვახსენე, რომ ძალიან მაღალ ფასს ვიხდი ამ ყველაფერში, რასაც ვაკეთებ. ეს ჩემი ცხოვრების დროა, რომელსაც ვერც სტატუსებით გაზომავ და ვერც თანხით. აქტივიზმმა, შეიძლება ითქვას, სრულიად ჩაყლაპა ჩემი პერსონალური ცხოვრება. ის, რასაც ვაკეთებ, უბრალოდ სამსახური არ არის, ეს არის მთელი ცხოვრების საქმე, რომლის შედეგის დანახვა მხოლოდ წლების მერე შეგიძლია - რაც ხშირად არის ხოლმე ფრუსტრაციის საფუძველი. ამასობაში, გადის შენი ცხოვრება... როცა გრძელვადიანი მიზნები გაქვს, პატარ-პატარა გამარჯვებებზე ვეღარ ფოკუსირდები. ასეთ სიტუაციაში მნიშვნელოვანია, რომ კიდევ რაღაც გქონდეს  შემავსებელი. 
 

-    თქვენ რითი ივსებით?

-    გამოფიტული რომ ვიყავი, ამიტომაც წავედი საზღვარგარეთ. მეტი დრო მქონდა რეფლექსიისთვისაც, საკუთარ თავზე ფიქრისთვისაც. იქ მივხვდი, რომ წლებია უკვე, თითქოს, კრედიტით ვცხოვრობ. ვგულისხმობ ჩემს მეგობრებსაც, ჩემს ახლობლებსაც. ურთიერთობა ორმხრივი პროცესია, როცა შენც გასცემ და მათგანაც იღებ. ძველი „დამსახურების“ წყალობით, ამდენი წელია, უბრალოდ, ვიღებ მათგან და ვეღარ გავცემ. როგორღაც აუცილებლად უნდა შევავსო ეს დანაკლისი. 

-    დიდი მადლობა საინტერესო ინტერვიუსთვის. საუბარს დავასრულებთ თქვენი კომენტარით ცნობილი ადამიანების ორ გამონათქვამზე. პირველი ციტატა ეკუთვნის რუს მწერალს, მიხეილ ბულგაკოვს (1891-1940): “თქვენ დამცინით იმიტომ, რომ განსხვავებული ვარ; მე დაგცინით იმიტომ, რომ ერთნაირები ხართ.“

-    არაჩვეულებრივი ფრაზაა. ეს ცინიზმი „ერთნაირების“ მიმართ პირველადი რეაქცია არ არის, საპასუხო რეპლიკაა. „ერთნაირობა“ ადვილია, კომფორტულია. მაგრამ თითოეული ჩვენგანი განსხვავებული და უნიკალურია. სწორედ ამის გააზრებას და აღიარებას მივყავართ იმის ცოდნამდე, რომ მრავალფეროვნება ყველგან სიმდიდრეა - ბუნებაშიც და საზოგადოებაშიც. 

-    მეორე ციტატის ავტორია ამერიკელი მწერალი-ფანტასტი ფრენკ ჰერბერტი (1920-1986): „მოდა მოდის ქალაქებიდან, სიბრძნე კი - უდაბნოდან“.

-    ეს ფრაზა კავშირშია ყველაფერთან, რაზეც ვილაპარაკეთ -  ძიებასთანაც, რეფლექსიასთანაც... ადამიანს აუცილებლად სჭირდება განმარტოება. მეორე მხრივ, ეს ციტატა გვახსენებს, როგორ ყლაპავს მოდა თუ „მეინსტრიმი“ - ესე იგი, „ქალაქი“ - ნებისმიერ ამბოხს, თუნდაც, საკუთარი თავის წინააღმდეგ. 

-    ხოლო უდაბნო?

-    უდაბნო განმარტოების ადგილია, ოღონდ, ეს განმარტოება დროებითი უნდა იყოს. მართლა ასეა, მხოლოდ ქალაქის და უდაბნოს მონაცვლეობა, მხოლოდ ორივეში ყოფნა ცვლის რეალობას. უცილობლად. მთავარია ეს უდაბნო იტალიური ლიტერატურის კლასიკოსის, დინო ბუცატის „თათრების უდაბნოდ“ არ გადაგექცეს.

ფოტომასალა: ირაკლი გედენიძე